Begin met wassen.

Ik vertik het tegenwoordig nog om op vuile honden te werken. Mijn ervaring is dat het werken op schone vachten veel eenvoudiger is en bovendien veel beter voor je materiaal en je gezondheid. Elke hond, ongeacht de hoeveelheid haar of klitten, gaat eerst in bad. Daarna verwijderen we de klitten, zowel bij scheren of ontklitten. Ik ben absoluut niet gauw ergens vies van, maar hiermee voorkom ik een hoop vuil, huidschilfers en parasieten in mijn longen, op mijn huid en in mijn trimsalon. Daarom was ik dus alles eerst.

De vervilte honden die maar één tot twee keer per jaar komen,  zijn te vies voor zowel mijn handen als mijn gereedschap en nat scheren spaart hierbij zowel tijd als mijn scheerkoppen. Het ontklitten van (schoon) nat haar is minder schadelijk en daarnaast ook eenvoudiger dan het ontklitten van droog en vies haar.  Het is zowel voor de trimmer als het dier prettiger.

Maar wat als de klant een klitvrije vacht van vijf centimeter kort geschoren wil? Ook in dat geval was ik de hond eerst (altijd twee keer!), blaas ik het meeste water met de waterblazer uit de vacht en scheer ik de hond als hij nog licht vochtig is. Vervolgens droog ik hem volledig en werk ik af. Deze techniek bespaart veel tijd en zorgt voor minder slijtage van je materiaal. En we weten allemaal dat tijd geld is!

Waardoor worden je scheerkoppen bot?

Het antwoord is vrij makkelijk; vuil en warmte. Vuil schuurt in het snijvlak van de scheerkop. Vergelijk het met een stuk schuurpapier. Zou jij met schuurpapier over je scheerkoppen schuren? Natuurlijk niet! Maar elke keer dat je een hond met vuil haar scheert, doe je dat dus eigenlijk wel. Vuil bestaat over het algemeen uit zand en drie keer raden wat er in schuurpapier wordt gebruikt?

Een andere oorzaak van het bot worden van je scheerkoppen is warmte. Dit wordt veroorzaakt door frictie. Zand en ander vuil dragen bij aan frictie en dus ook warmte. De meeste koelsprays koelen helaas alleen de bovenste laag van het metaal van het scheerblad, dus ik gebruik deze dan ook niet. Ik ruil liever de scheerkop om, maar ook dat gebeurt zelden, omdat ik dus gebruik maak van nat scheren. Het water werkt zowel als een smeermiddel als een koelvloeistof.

Haarschubben en vuil

Haarschubben zijn opgebouwd uit lagen, zoals een slangenhuid of visschubben. Vuil is de grootste factor die beschadiging aan de vacht veroorzaakt. Daarom worden langharige showhonden bijvoorbeeld ook tweewekelijks tot wekelijks gewassen. Het vuil fungeert als schuurpapier en zorgt voor grote gaten in de haarschubben en deze zelfs de hele haar laten afbreken. Deze gaten veroorzaken klitten en bemoeilijkt dus het doorkammen van de vacht. Als je dus door een vuile vacht kamt, schuur je dus eigenlijk met schuurpapier over het haar en veroorzaak je veel schade. Dit kan worden voorkomen door het haar eerst te wassen en te behandelen met een conditioner (met een crèmespoeling of een spray) voor je het gaat gaat borstelen en kammen. Het wassen verwijderd de schadelijke vuildeeltjes uit de vacht en de conditioner zorgt ervoor dat het oppervlak gladder wordt, waardoor de kam er makkelijker doorheen glijdt.

Maar ik heb geleerd dat door het wassen de klitten strakker gaan zitten?! Dat klopt, maar alleen als je ze niet uit de vacht verwijderd voor de vacht opdroogt. Het verwijderen van klitten is makkelijker als het haar nat, schoon en voldoende gevoed is. Of je het nu ontklit of het er af scheert. Begin met een schone hond en je resultaat zal beter zijn.

Waarom is vuil slecht voor de vacht?

Vuil is slecht voor scheerkoppen, omdat het ze bot maakt. En dat is niet zo raar als je bedenkt dat vuil haar stijf is. Schoon haar is zacht. Het vuil is ruw en hecht zich aan de haarschacht, waardoor het dit ook ruw maakt.  En ruw op ruw is geen succes. Denk maar aan twee schuurpapiertjes die je tegen elkaar aan wrijft. Ik krijg alleen al kippenvel bij de gedachte! Maar dat is hetzelfde effect wanneer vuile haarschachten tegen elkaar aanschuren. Door het vuil breekt het haar af en doordat deze haarschachten tegen elkaar aan plakken, wordt de vacht moeilijker doorkambaar. De haarschacht is gladder als we werken met nat en schoon haar. Het kammen wordt hierdoor veel makkelijker en beschadigt het haar minder, waardoor de vacht in een betere conditie is en daardoor makkelijker te scheren of te ontklitten.

Wat maakt haar nog meer vies?

Denk aan je eigen haar. Vuil is niet de enige reden dat haar afbreekt, noch de enige reden dat het in de klit of beschadigd raakt. Bij mensen zijn stylingproducten de nummer één oorzaak van haarbeschadiging. Haarlak en gel trekken vuil en zoals besproken beschadigd vuil de haarschubben. Omdat honden dichter bij de grond zijn dan ons hoofdhaar, vangen ze met een haar meer vuil dan wij met ons haar. Honden komen natuurlijk ook in contact met gras, voedsel, urine, water en nog veel meer andere dingen. Als wij in aanraking komen met deze honden tijdens ons werk, komen wij natuurlijk ook met al deze dingen in aanraking! Dit alles maakt de haarschacht veel gevoeliger voor beschadiging, vooral als de deeltjes heen en weer geschuurd worden door kammen of borstels. Bovendien is dit voor mij tevens de voornaamste reden om alleen op schone honden te werken. Alleen al de gedachte dat mijn handen in aanraking komen met al die dingen…

Veiligheidsmaatregelen voor natscheren

Dit is uitermate belangrijk voor de veiligheid voor zowel jezelf als de honden. Er is altijd een risico wanneer je elektrische apparaten en water in combinatie gebruikt. Daarom zijn er enkele stappen die je moet nemen om zowel jouw eigen veiligheid als die van de honden die je trimt, te waarborgen. 

Het niet opvolgen van deze instructies kan ernstig letsel of zelfs de dood tot gevolg hebben!

• Gebruik, indien mogelijk, altijd een accutondeuse, zoals bijvoorbeeld de Heiniger Sapphir. Niks is veiliger dan het scheren van nat haar, dan met een snoerloze tondeuse.
•  Mocht je geen snoerloze tondeuse hebben, dan moet je tondeuse aangesloten zijn op een aardlekschakelaar. Mocht er iets mis zijn in het functioneren van het apparaat of de stoomvoorziening, dan zal deze worden onderbroken.
• Daarnaast is het belangrijk dat je altijd het snoer op beschadigingen controleert. Mocht je dit toch waarnemen, gebruik je tondeuse dan niet tot dit is vervangen of gerepareerd.

Dus, een snoerloze tondeuse of je tondeuse aangesloten op de aardlekschakelaar; check? Dan kan de pret beginnen!

1. Allereerst wassen we de hond.  In het kader van ‘work smarter, not harder’ is het gebruik van een badpomp ten zeerste aan te raden. Wanneer je de waterstroom tegen de huid zet, concentreer je je op de huid en de haaraanzet. De rest wordt dan ook vanzelf schoon en het water en de shampoo komen dan ook beter onder de klitten.

2. Daarna ‘wring’ je zoveel mogelijk water met je handen en daarna een handdoek uit de vacht. Vervolgens blaas je met de waterblazer het meeste vocht uit het haar en daarmee blaas je de klitten tevens van de huid en creëer je er meer ruimte om er onder door te scheren.

3.  Vervolgens verplaats je de hond naar de trimtafel. Scheer de hond nooit, terwijl hij nog in het water staat. Er is altijd een kans dat er water in blijft staan, waardoor je tondeuse voor kortsluiting kan zorgen of zelfs elektrocutie kan veroorzaken. Gebruik je tondeuse dus nooit in de buurt van het bad! Meestal kan je doordat je de klitten van de huid hebt geblazen in combinatie met het natte, elastische haar een veel langere lengte scheren. Een spray op basis van siliconen helpt de scheerkop nog makkelijker door de vacht  te laten glijden.       

In zeldzame, zeer vieze gevallen, zal je de hond nog een keer moeten wassen na het scheren, maar mijn ervaring is, dat als je de sproeikop goed tegen de huid zet en vanaf de huid werkt, dit zelden voorkomt. Als de hond erg vies, vervilt of onder de vlooien zit, dan kan je eventueel besluiten om de shampoo of conditioner in het haar te laten zitten, terwijl je scheert. Dit zorgt voor meer smering en zal er voor zorgen dat je makkelijker door de vacht komt en maakt de kans op verwondingen aanzienlijk kleiner. Na het verwijderen van de vacht, droog je de hond en scheer je hem nog netjes na. 

Misschien vraag je jezelf nu af of het daadwerkelijk tijd bespaart. Absoluut. Had je de vacht eerst gewassen en gedroogd voor het scheren, dan had het echt uren geduurd voor je hem helemaal had gedroogd. Ook het scheren van vuil en geklit haar, duurt veel langer dan schoon en nat haar. Bovendien zijn je scheerkoppen door het scheren van schoon haar niet beschadigd door het vuil. Om te voorkomen dat ze gaan roesten, blaas ze droog met de waterblazer en olie ze daarna.

Nat scheren op klitvrije honden

Waarom zou iemand met het volle verstand een klitvrije vacht eerst wassen voordat je deze gaat knippen? Omdat het tijd bespaart en je niet op een vieze hond hoeft te werken!  Ik heb hierboven al besproken waarom we liever niet op vieze vachten werken (vooral niet wanneer hij bijvoorbeeld net even lekker door modder heeft gebaggerd), maar ik ga hem ook na het wassen niet eerst helemaal droog blazen als de vacht van bijvoorbeeld tien naar twee of drie centimeter (of nog korter) ingekort moet worden. Ik scheer dan wel altijd eerst met één lengte langer dan de uiteindelijk gewenste lengte, omdat elke vacht anders is en valt. Kroeshaarvachten vallen meestal langer uit na het drogen en langharige vachten komen meestal op dezelfde lengte neer. Je bespaart dus veel tijd, omdat je niet de hele vacht droog hoeft te blazen en je spaart je gereedschap door geen vuile honden te scheren.

 Langharige vachten en nat scheren

Het voordeel van het natscheren van langharige vachten is dat het in laagjes valt en niet alle kanten op dwarrelt. Je scheert het overtollige haar af op de manier waarop je het wil laten liggen. Omdat je het niet droogt als het nog heel lang is, reduceert het tevens statische elektriciteit. Na het scheren, droog je het haar zoals gewoonlijk en werk je de vacht af zoals gewenst.  Na enige oefening zal je merken dat deze techniek van onschatbare waarde is voor jouw trimsalon en voor de meeste vachten.

 Andere mogelijkheden voor het trimmen van nat haar:

·         Wenkbrauwen van terriërs en Schnauzers die nog een beetje nat zijn, houden hun vorm beter en helpen bij een strakkere en snellere afwerking.

·         Het in laagjes knippen van het haar van Yorkjes en honden met vergelijkbare vachten. De kapper werkt met dezelfde techniek op nat haar om dit te bewerkstelligen.

·         Het afdakje boven de ogen blijven beters staan, omdat het haar door het water op zijn plaats gehouden wordt.

·         Ook staarten en oren houden hun vorm beter vast als ze vochtig zijn

·         Het water smeert de huid en koelt de scheerkop bij het scheren van Poedelsnuitjes en –voeten bij gevoelige honden.

Scheerkoppen en opzetkammen gebruiken op geklitte of vervilte vachten

Ik heb jarenlang zwaar geklitte en vervilte vachten alleen met 3,2 mm of in zeer ernstige gevallen zelfs 1,8 mm geschoren, omdat ik er anders niet eens onder door kon scheren. Ik had dat zo geleerd en er was mij ook geleerd dat de klitten er na het wassen nog vaster kwamen te zitten, maar dat geldt natuurlijk alleen wanneer je deze vacht er niet af scheert of de klitten er uit probeert te borstelen. Bovendien zijn veel denkbeelden tegenwoordig gedateerd door de nieuwe ontwikkelingen van producten en materialen, zoals waterblazers, siliconen- en ontklitsprays. Dat gezegd hebbende; Eigenaren die hun honden thuis herhaaldelijk wassen en niet ontklitten en/of drogen, moeten goed worden voorgelicht hoe ze hun hond moeten borstelen, wassen en drogen om te voorkomen dat hun hond kortgeschoren moet worden.

Wanneer het noodzakelijk is om klitten te verwijderen, zijn er verschillende dingen om in overweging te nemen:

·         Komt de hond in de klit terug als ik hem dit keer langer laat?

·         Leeft de hond (grotendeels) buiten?

·         Hoe strak tegen de huid zitten de klitten? Als de klitten erg strak tegen de huid zitten, gebruik ik meesta l een 3,2 mm (in zeer ernstige gevallen 1,5 mm), terwijl de vacht nog nat is. Zit er meer ruimte tussen de huid en de klit, dan gebruik ik een langere scheerkop of soms is zelfs het gebruik van een opzetkam nodig.

Wanneer je korter dan 1,5 mm moet scheren, hou er dan rekening mee dat de hond een grotere kans op irritatie van het kortscheren op kan lopen. Waarschuw de eigenaar hiervoor om erger te voorkomen (wanneer de hond gaat krabben of bijten op de geïrriteerde plekken) en adviseer wat hij of zij moet doen, mocht dit voorkomen.

Zelfs als de hond ernstig vervilt is, zijn dit tips & tricks en hulpmiddelen die je helpen om dit veilig te verwijderen. De kans op letsel kan je minimaliseren door te weten hoe je gebruik kan maken van nat scheren, hoe je scheerkoppen en opzetkammen gebruikt en vooral wanneer je moet beslissen om NEE te zeggen tegen je klant. Mijn voorkeur wat betreft opzetkammen gaan uit naar de ijzeren snap on opzetkammen van Oster en Wahl. Deze zijn van roestvrij staal en hebben afgeronde tanden. Het voordeel van opzetkammen is dat het snijblad niet de huid raakt, waardoor de kans op inscheren of irritatie nihil is. Zijn er veel of dikke klitten, blaas dan eerst de klitten verder van de huid met de waterblazer, scheer de vacht voor met de opzetkam en droog de vacht daarna helemaal droog. Het water werkt als smeermiddel, waardoor het scheren nog makkelijker gaat en ontklitspray zal dat nog eens vergemakkelijken.

Snap on opzetkammen in combinatie met klitten?

Het klinkt ongeloofwaardig, maar uit ervaring kan ik vertellen dat dit op matig geklit haar werkt wanneer je lengte probeert te redden, werkt op een hond met een gevoelige huid of op een hond met dun haar. Een opzetkam laat wat meer haar staan dan een scheerkop, maar de afwerking is minder strak. Dit laatste kan je uiteraard daarna nog bijwerken en bovendien bespaar je naast haar ook tijd.

Opzetkammen werken perfect in combinatie met de clippervac (of een vergelijkbaar systeem) en deze is ook te gebruiken bij het natscheren. Wanneer je klaar bent met het scheren, laat het apparaat dan nog even aanstaan om de slang aan de binnenkant te drogen en leeg de clippervac dan, anders kan dit schade aan de binnenkant veroorzaken.

Sprays

Het gebruik van ontklitsprays helpt bij het scheren van zeer geklitte gebieden. Het zorgt voor bescherming tegen sneetjes, irritaties en zorgt ervoor dat de scheerkop makkelijker en sneller onder de klitten doorglijdt.

Opruimen

Ik leg altijd de handdoek die ik heb gebruikt voor het afdrogen onder hond op de tafel om het natte haar op te vangen, waardoor het makkelijker is om al het haar daarna rechtstreeks in de prullenbank te gooien. Ik vouw de handdoek bij elkaar en minimaliseer op deze manier de rotzooi en heb minder last van ronddwarrelend haar.

Tips & Tricks voor het ontklitten

o   Ontklit altijd op een versgewassen vacht, niet op een vieze vacht

o   Maak gebruik van ontklitsprays bij het verwijderen van klitten

o   Gebruik een grove Poedelkam om klitten in kleinere stukjes te splijten, waardoor ze makkelijker te behandelen zijn

o   Ik doe het meeste ontklitwerk na het wassen en tijdens het drogen, maar staarten en oren meestal na het wassen en voor het drogen.